Laatste dag en laatste blog in Zambia.

Hallo allemaal,

Mutozi twani? Hier alles oke! Bijna thuis, maar toch nog een bericht vanuit Zambia. Ik heb zoveel leuke berichten gehad, om het feit dat ik weer bijna naar huis kom. Ik voel me echt vereerd en ben blij om weer naar huis te mogen gaan. Toch was de laatste week in Mongu echt super. De realisatie dat ik weer naar huis ga en het afscheid was ook niet makkelijk. Na 4 maanden is Mongu toch ook echt wel thuis, maar vanuit Lusaka kan ik makkelijker zeggen dat ik echt wel weer naar NL wil. Voor de laatste keer vanuit Zambia, veel leesplezier!


Nee ik heb nog geen baby. Zaterdag middag 15 mei.
Vanmiddag zijn we nog even Mongu in geweest. Ik wil graag gewoon nog even de markt over en genieten van Mongu. Onze trip door town begint bij de naaister. Een van de broeken van B-J is een naad van los en moet even gemaakt worden.
De markt is weer een belevenis. Over de hele markt ruik je de stinkende vis en ik leer ook nog weer wat Lozi. Ik kan steeds niet onthouden dat “Mutozi Twani?” gewoon hoe is de middag betekend en je gewon met “Mutozi hande” kan antwoorden. Ik denk dat ik het nu wel ga onthouden.
B-J laat ook zijn haar eraf scheren. Dit is een hele belevenis. Of de meneer ooit eerder haar geschoren heeft, is niet duidelijk. Met de haarrichting mee en zeer onhandig wordt B-J steeds iets kaler. Ik zit ondertussen buiten, dit is ook een hele belevenis. Na wat foto’s gemaakt te hebben van B-J in de kapstoel, is het voor mij wachten. Naast het hokje is een bar en ik heb al snel een geinteresseerde man naast me. Na een heel aantal vragen, is het gesprek echt om dubbel om te liggen en de man kan maar niet begrijpen dat ik op mijn 21ste nog geen kind heb. Gelukkig is de man snel weer weg en durfen de andere, die er zitten niets te zeggen. Ik wist niet dat haren scheren zo lang kon duren en ik denk niet dat B-J’s NL kapper blij is als ze zijn nieuwe kapsel ziet.
Als we weer over de hoofdstraat lopen worden we vanuit een busje geroepen. Leandra en Wendy zijn eerder terug van hun trip, nadat een deel van hun plannen in het water zijn gevallen. Jammer, maar ze hebben ieder geval wel een hele leuke dag en nacht gehad in Senanga. We gaan met zijn 4en terug richting het TTC.
De rest van de middag heb ik lekker rustig door gebracht. Het koken was weer gezellig en in de avond hebben we gezellig spelletjes zitten doen. Bij het lokaal kwam een leerkracht van het TTC aankloppen en vroeg aan Wendy en Leandra of ze morgen naar de kerk komen. Ik besluit gelijk dat ik ook mee ga, omdat ik hier ook nog eens een kerkdienst mee wil maken.

Naar de kerk. Zondag ochtend 16 mei.
Het is heerlijk om deze ochtend weer wakker te worden in mijn overvolle kamer. Het is deze ochtend voor het eerst fris en er is voor de verandering weer eens geen stroom. Na netjes aangekleed te zijn vertekken we met zijn 3en richting de kerk. Om kwart voor 9 staan we netjes voor de kerk. De leerkracht die ons mee heeft gevraagd, is alleen nergens te bekennen. In de kerk zit ook nog niemand en ik voel me heel ongemakkelijk en heb het gevoel dat we verkeerd zijn. Dit zijn we gelukkig niet en dan een half uur begint de kerk rustig aan vol te lopen en komen ook de kids van Cheshire home aanlopen.
De kerk viering begint ongeveer om half 10. Het koor begint met zingen en er komt een groep mensen naar binnen lopen. Eerst de misdinaars, dan 3 prietsers, dan belangrijke mannen en nog een groep dansende en zingende vrouwen. In de groep met vrouwen herken ik er veel. Docente van het TTC en van Malengwa. Wanneer iedereens zit is het lied af en begint de viering. De voorgaande priester vraagt gelijk of alle mensen meer naar voren willen komen zitten. Gelijk merken we dat de viering in het Lozi is en dat vind ik wel jammer. Er wordt gelukkig veel gezongen en de misdinaars dansen er ook leuk bij. Ik kan erg genieten van het koor. Het koor bestaat uit een groep van ongeveer 10 mensen. Ze zingen gemiddelt 4 stemmig en zijn echt super goed. De leider is vooral erg goed. Hij heeft een super mooie lage stem en zingt af en toe in zijn eentje een 5de stem. De kerkdienst is na 2 uur af en na nog even met verschillende mensen gepraat te hebben, gaan we richting het kooklokaal om te lunchen.

1, 2, 3, 4 en 5 voor het eerst. Maandag 17 mei.
Na lekker geslapen te hebben is, het al snel tijd om richting het kooklokaal te gaan om te gaan ontbijten met B-J. Het is eigenlijk heel handig om gewoon daar te eten. Ik heb nu ook geen tafel meer in mijn kamer, omdat er nu 3 bedden in staan. Dus broodsmeren op mijn kamer zou ook erg moeilijk gedoe zijn geworden. Na het ontbijt is er nog even tijd om naar het computerlokaal te gaan. Na even wat mailtje gelezen te hebben ga ik richting Cheshire home. B-J moet naar het postkantoor, dus ga ik alleen. De klas is net begonnen, wanneer ik binnen kom lopen. Ik ga achter de kids zitten en meezingen en bewegen. Arthur komt al snel bij me zitten. Tijdens de tel activiteiten probeer ik Athur met zijn aandacht bij te houden. Dit lukt mij super en hij telt mijn vingers. Eén t/m vijf terwijl hij helemaal nog niet tot 5 kon tellen voor de vakantie. Ik vind het helemaal leuk en ga zo nog een aantal keer samen met Arthur mijn vingers langs. Helemaal leuk. Ik neem daarna de taak op mij om alvast de schriften klaar te maken. Wanneer de kringactiviteit af is kunnen de kinderen gelijk aan het werk. Ik kan tijdens het werken lekker een aantal kinderen helpen en Chaze, een heel schattig meisje druft ook steeds meer te zeggen tegen mij. Het begin van de ochtend vliegt voorbij.
In de pauze merk ik dat B-J er nog niet is en dat vind ik erg vreemd. Zo ver is het postkantoor ook niet. Aan het einde van de pauze komt een balende B-J het schoolplein op. Hij heeft heel wat pech gehad met taxi’s en uiteindelijk het laatste stuk terug moeten lopen. Ik moet eerlijk toegeven dat ik het erg grappig vond en B-J kan de lol er later gelukkig ook van in zien.
De rest van de ochtend ben ik weer bezig met knutselen. Ik begin alvast met de kartonne jongen voor op de muur. Ik ben lekker aan het knippen en tekenen terwijl het klasje van 6 les krijgt. Wanneer de kinderen aan het werk gaan kan ik ook nog wat kinderen die dichtbij zitten helpen en ben ik erg productief bezig. Wanneer er een aantal kinderen klaar zijn met werken komen ze kijken wat ik allemaal aan het doen ben. Een van de meisje, Florence, is vooral geinteresseerd in mijn haar en is benieuwd of het echt is. Nadat alle meisjes mijn haar hebben en hoofdhuid hebben gevoeld, is de conclusie dat mijn haar echt is. Ik vind het heerlijk om op zo’n leuke manier contact te hebben met de kinderen en de ochtend vliegt voorbij.
Tijdens de pauze lunchen we met zijn 4en en horen we weer allemaal verhalen over Malengwa. Dan maken B-J en ik ons klaar om weer richting Cheshire home te gaan. We gaan vanmiddag waarschijnlijk met de kinderen zwemmen. De verzorgers vinden het warm genoeg en de kinderen willen erg graag, dus thuis nog even snel omkleden en dan op naar het zwembad. De spierballen staan de meeste kinderen erg leuk. Het om kleden en het uit afdoen van de zwembanden is bij sommige echt een gedoe. Een meisje zat vast in haar zwemband. Hij wilde niet meer over haar heupen. Met wat duwen en trekken uiteindelijk toch gelukt. Er zijn een aantal kinderen die naast dat ze het water erg leuk vinden, het water toch ook wel erg eng vinden. Ik heb op een gegeven moment Athur en Florence aan mij vastgekrampt terwijl ik door het water loop. Ow wat erg.. not! Het is ook heel leuk om sommige kinderen, die normaal bijna niets kunnen, zo te zien genieten in het water. Het zwemmen is een groot succes en doordat de meerste kinderen het snel koud kijrgen kunnen alle kinderen aan de beurt komen. De middag vliegt voorbij en we willen zeker deze week nog een keer gaan zwemmen met de kinderen.
Wanneer B-J en ik terug naar het TTC lopen, is het al over 4en. Ik ga nog even wat mailtjes beantwoorden en daarna is het al weer tijd om te gaan koken. De avond is verder rustig en na lekker gelezen te hebben, kan ik heerlijk slapen.

Limulunga. Donderdag middag 20 mei.
Vanmiddag gaan we naar Limulunga. Dit is een dropje ten noorden van Mongu/Malengwa. In Limulunga is het Lozi museum, het winterpaleis van de Lozi Chief en de plek waar Kuombuka plaats vind. We gaan met een taxi heen en de driver laat heel pittig even zien hoe we naar het museum moeten lopen. In het museum is het donker, omdat er geen stroom is. Het is toch wel tof om alles te zien. Naast veel platen van belangrijke mensen zijn en een aantal traditionele dingen te zien. Traditrioneel eten, potten, rookpijpen, speren en nog meer. Het museum is verder niet heel interessant. Ik vind eerlijk de craftshop interessanter. Er zijn echt super mooie manden, onderzetters, tassen en schalen van riet. Ik koop alleen niets, omdat mijn koffer al vol genoeg zit. Ik haal wel 3 witte armbanden. Deze armbanden staan voor Lozi. Wanneer de een man met op zijn rechterarm 1 witte armband ziet, weet je dat hij Lozi is en bij vrouwen 3 om de linkerarm.
Hierna lopen we nog richting de haven. De haven steld niet zo veel voor. Het is eigenlijk gewoon het begin van de rivier met 4 bootjes. De weg er naar toe is wel weer erg gezellig. Van alle kanten horen we “How are you?”. Vooral de kinderen kijken raar op wanneer ik in het Lozi reageerd met hande (goed). Bij de rivier maak ik nog een aantal foto’s en dan zit de middag er al weer op. De middag wordt mooi afgesloten, doordat met een busje terug te gaan naar Malengwa.

Laatste dag op Cheshire home. Vrijdag ochtend 21 mei.
De ochtend bij cheshire home is rustig. De leerkracht van de hogere klas is er niet, omdat het vandaag studiedag is van Malengwa. B-J en de meester (Jacum, weet nu eindelijk zijn naam) geven les in de hogere klas. Memory, Miriam en ik regelen de kleuterklas. Het idee dat dit mijn laatste dag is blijft vreemd. Het werken gaan leuk en het blijft heerlijk om lekker bezig te zijn met de kindjes. Ik maak ook een lijstje met de namen van alle kinderen van mijn klas er op, zo kan ik thuis namen bij de foto’s zetten. De ochtend gaan snel. Memory en ik zijn ook nog deels aan het knutselen en ik maak een overzicht van hoe je kleuren moet mengen. Memory gaat het meteen uitproberen en het lukt gelijk om paars te maken. Echt leuk.
Na de pauze combineren we de twee klassen en ben ik vooral bezig met het helpen van Florence. Na iets meer dan een half uur komt Sister Stella binnen en zegt dat we allemaal buiten onder de boom moeten verzamelen. De kinderen, wat ouders en al het personeel komt samen onder de boom. Wanneer B-J en ik gaan zitten hebben we gelijk een aantal kinderen bij ons staan die op schoot of naast ons willen zitten.
Er komt een trommel te voorschijn en de kinderen gaan voor B-J en mij zingen. Sister Stella houd een korte speech en heeft zelf een klein cadeautje voor ons. In de speech komt naar voren hoe dankbaar ze is voor onze inzet. Dat vooral ze onze aanwezigheid echt een aanvulling vond en dat we heel erg welkom zijn wanneer we nog eens terug willen komen. We moeten ook zeker af en toe iets van ons laten horen. Ik verzeker Stella dat dat allemaal goed komt en dat ik ook vooral iedereen wil bedanken. Cheshire home heeft echt een speciale plaats in mijn hart gekregen en ik heb het echt naar mijn zig gehad hier. Wanneer we terug lopen naar het TTC om te gaan lunchen, heb ik nog een brok in mijn keel. Afscheidnemen vanmiddag zal niet makkelijk worden. Het gevoel dat Nederland dichterbij komt is fijn, maar Cheshire home achterlaten is geen leuk idee.
’s Middags is het te koud om te gaan zwemmen, maar we mogen Snakes and Ladders doen met de kinderen. Ze hebben op Cheshire home een heel groot zeil met daarom het spel en dan ben je zelf de pion. Het spel gaat heel leuk en de middag vliegt om. Na alle werknemers even een hand gegeven te hebben, zwaaien we naar de kinderen. Een aantal komen ons nog een knuffel geven, maar dan gaan we ook echt.

Wat staat er op het menu, pizza of gespiest been? Zaterdag avond 22 mei.
’s Avonds gaan we voor de laatste keer uit eten. Bij de poort van het TTC zijn ze met de weg bezig dus we moeten wat omlopen. Onderweg maken we nog wat grapjes over de middag en over hoe Wendy en Leandra ons zullen missen. Bij Oasis is het eten weer goed en de sfeer weer gezellig. We smikkelen allemaal van een pizza en dan gaan we na een ijsje richting huis.
Bij het TTC aangekomen zien we alleen dat nu niet alleen de poort van het TTC dicht zit, maar ook de poort waar we heen door gegaan waren. Aan de binnenkant van het hek staat een mannetje, die ons verteld dat er geen elk hek meer open is en dat we dus niet meer naar binnen kunnen. B-J is gelijk van mening dat het dan maar over de muur klimmen wordt. Hij doet het gelijk voor. Over de muur klimmen vinden Wendy, Leandra en ik niet zo goed idee, aangezien de muur ongeveer 1.80m hoog is. Het wordt dus maar het hek. Het hek bestaat uit rondjes en puntige spijlen boven aan. Wendy geeft het goede voorbeeld en daarna klimt Leandra er met wat hulp, er ook overheen. Allemaal leuk en aardig maar toen moest ik nog. Het begin van het hek is niet zo’n probleem maar jaa dan moet je er nog over. Met een voet over het hek is het moeilijk om, om te keren. Ik bedenk me dat het zonder slippers waarschijnlijk makkelijker zal gaan en Wendy helpt gelijk met het uitdoen van mijn slippers. Hierna ben ik gelukkig snel over het hek heen en sta ik weer veilig met twee benen op de grond. Verder lopent kijk ik nog om naar het hek en bedenk dan dat we er ook heel onprettig aan gespiest hadden kunnen worden wanneer we een foute beweging hadden gemaakt. Niet meer over nadenken.

Bye bye Mongu. Zondag 23 mei.
Vanochtend gaat de wekker vroeg. Na even wat koud water in mijn gezicht gegooit te hebben, ben ik redelijk wakker. Ik check nog even of ik echt alles heb ingepakt en na het ontbijt is het echt tijd om te gaan. Om kwart over 7 komt een taxi ons ophalen en om half 8 moeten we op het busstation zijn. Ik heb de eer om voor de laatste keer mijn kamer op slot te doen. De poort is gelukkig vanochtend wel open, want mijn koffer over de muur of het hek krijgen zou nog een heel gedoe worden. Dan gaan we met de taxi. Het idee dat we voor de laatste keer over Limulunga road rijden is heel vreemd en ik zwaai dan ook naar alles wat we tegen komen.
De meiden stappen aan het begin van town uit, ze gaan naar een haarsalon om vlechtjes te laten zetten. We nemen afscheid en wij gaan door naar het busstation. De mannetjes van het bagageruim zeggen dat we moeten betalen voor onze bagage. Ik weet dat dat niet zo is en zeg dat hij me niet voor de gek moet houden, dat ik al vaker met deze bus ben geweest en ook zeker niet ga betalen.
Rond 8en gaan B-J en ik de bus in. De bus is weer lekker krap en vol. Dat voorspelt weer een leuke rit.. not. Kwart over 8 (redelijk optijd voor Juldan begrippen) rijden we het busstation af. Het eerste stuk in de bus ben in verdrietig. Het is heel raar om Mongu uit te rijden en om alles voor de laatste keer te zien. Na een tijdje begint het tot me door te dringen dat ik nu echt bijna thuis ben en wordt ik weer iets vrolijker. Verder is de busrit weer geen pretje. Het lijkt wel of de busdriver het gaspendaal niet kan vinden en ik snap ook niet waarom we steeds stil moeten staan. Na een lange reis zijn we bij 5en eindelijk in Lusaka. Ik heb onderweg onze vaste taxi al gebeld en de driver staat al te wachten. Na alle spullen in onze kamer te hebben gedumpd, gaan we verderop eten en daarna lekker vroeg op bed. Ik ben echt kapot en verlang echt naar huis.


Dit waren mijn avonturen van de laatste week in Mongu. Het was echt leuke week en hij is echt super snel om gegaan. Ondertussen zijn B-J en ik al weer een aantal dagen in Lusaka. Lusaka is nog steeds niet echt boeiend, maar we hebben al wel weer een aantal leuke films in de bioscoop gezien. Morgen rond deze tijd zitten we als het goed is in het vliegtuig. We hebben vanochtend onze vlucht bekeken en er staat nergens dat hij niet gaat. Dus het moet gaan lukken.
Dit was dan mijn laatste blog vanuit Zambia! Allemaal heel erg bedankt voor de interesse en tot snel in NL! Liefs